آرتریت در MRI
اگر پزشک مشکوک به آرتریت باشد، ممکن است از تصویربرداری اِمآرآی (MRI) برای تشخیص بیماری استفاده کند. آرتریت، وضعیتی است که باعث درد و التهاب در مفاصل میشود. تشخیص زودهنگام آرتریت میتواند به افراد کمک کند تا زودتر به درمان مؤثر دسترسی پیدا کنند و پیشرفت بیماری را کاهش دهد. MRI از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی برای به دست آوردن تصاویری از اندامها، بافتها و سایر ساختارهای بدن استفاده میکند. اسکنهای MRI ابزاری قدرتمند برای تشخیص آرتریت هستند، زیرا نسبت به اشعهایکس سنتی و تصویربرداری اولتراسوند حساستر هستند. به طور معمول، تصاویر حاصل از آزمایش MRI نسبت به سایر آزمایشهای تصویربرداری، مانند سونوگرافی و اشعهایکس، جزئیات بیشتری را نشان میدهد.
دو نوع اصلی آرتریت وجود دارد: استئوآرتریت (OA) و آرتریت روماتوئید (RA). استئوآرتریت ناشی از شکستگی در بافت محافظ به نام غضروف است که مفاصل شما را میپوشاند. آرتریت روماتوئید، یک بیماری خود ایمنی است که باعث آسیب مفاصل میشود. ارتوپدها یا پزشکانی که در زمینه سلامت استخوان تخصص دارند، به طور فزایندهای از MRI برای تشخیص آرتروز استفاده میکنند. پزشکان همچنین میتوانند از این تصاویر برای جستجوی پارگی عضلات و غضروف اطراف مفاصل استفاده کنند. MRI گرانتر از برخی آزمایشهای تصویربرداری دیگر است، بنابراین برخی از کلینیکها ممکن است از آن فقط در آزمایشهای بالینی یا برای ارزیابی شرایط خاص مانند اسپوندیلوآرتریت استفاده کنند. در این مقاله، شما را با این موضوع که آرتریت در اسکن MRI چگونه به نظر می رسد و همچنین با سازوکار آن آشنا میکنیم.
اسکن امآرآی چیست؟
اسکن MRI از یک آهنربای بزرگ، امواج رادیویی و یک کامپیوتر برای ایجاد تصویری دقیق و مقطعی از اندامها و ساختارهای داخلی استفاده میکند. خود اسکنر معمولاً شبیه یک لوله بزرگ با یک میز در وسط است که به بیمار اجازه میدهد تا داخل آن بلغزد. اسکن MRI با سیتیاسکن و اشعه ایکس متفاوت است، زیرا از اشعه یونیزان مضر استفاده نمیکند.
کاربرد MRI
توسعه اسکن MRI نقطه عطفی بزرگ برای دنیای پزشکی است. پزشکان، دانشمندان
و محققان اکنون میتوانند با استفاده از ابزاری غیرتهاجمی، داخل بدن انسان را با جزئیات بالا بررسی کنند.
در زیر نمونههایی از کاربرد MRI را نشان میدهد:
- ناهنجاریهای مغز و نخاع
- تومورها، کیستها و سایر ناهنجاریها در قسمتهای مختلف بدن
- غربالگری سرطان سینه برای زنانی که در معرض خطر بالای سرطان سینه قرار دارند.
- صدمات یا ناهنجاریهای مفاصل مانند پشت و زانو
- انواع خاصی از مشکلات قلبی
- بیماریهای کبد و سایر اندامهای شکمی
- ارزیابی درد لگن در زنان با عللی از جمله فیبروم و اندومتریوز
- ناهنجاریهای مشکوک رحم در زنان تحت ارزیابی ناباروری
این فهرست به هیچوجه کامل نیست. استفاده از فناوری MRI همواره کاربرد آن
در حوزههای مختلف در حال گسترش است.
کدام یک از آسیب های ناشی از آرتریت با MRI قابل تشخیص است؟
آرتریت بیشتر مفاصل و بافتهای اطراف را درگیر میکند. هر گونه آسیب در این نواحی در اسکن MRI قابل مشاهده خواهد بود. رادیولوژیست یا نوع دیگری از پزشک به دنبال علائم آرتریت زیر است:
- آسیب به غضروف
- خارهای استخوانی (استئوفیت)
- پارگی در رباطها
- افزایش تراکم استخوان
- سینوویت یا التهاب غشای سینوویال در مفاصل
- اِدِم مغز استخوان که تجمع مایع در مغز استخوان است.
- اِفیوژن مفصلی که معمولاً آب آوردن زانو نامیده میشود.
سیتیاسکن ممکن است برای ارزیابی تراکم استخوان بهتر باشد. پزشک همچنین میتواند از اسکن DEXA یا اشعهایکس ساده استفاده کند. در حالی که خارهای استخوانی در اسکن MRI ظاهر میشوند، تصاویر اشعهایکس بهترین گزینه برای تشخیص این موارد هستند. MRI برای بررسی بافت نرم روی استخوان بهتر است. در مقایسه با سایر تکنیکهای تصویربرداری پزشکی، اسکن MRI بسیار حساس است و تصاویر دقیقی را ارائه میدهد.
هنگامی که به یک مفصل نگاه میکنند، میتوانند هم استخوان و هم بافتهای اطراف را نشان دهند. MRI میتواند نشان دهد که آیا آسیبی به استخوان وارد شده است یا خیر که میتواند در مراحل بعدی بیماری رخ دهد. همچنین میتواند تشخیص دهد که آیا قطعات ریز استخوان، شکسته شدهاند یا خیر. MRI همچنین میتواند تصاویر دقیقی از بافت اطراف ارائه دهد که به پزشکان اجازه میدهد تا زودتر از زمانی که از اشعهایکس استفاده میکردند، التهاب در بافتهای نرم را تشخیص دهند.
MRI میتواند فرسایش استخوان را شناسایی کند و ارزیابی کند که آرتریت چقدر غضروف پوشش مفصل را از بین میبرد، قبل از اینکه این آسیب در عکس اشعهایکس قابل مشاهده باشد. دو مورد از رایجترین انواع آرتریت که پزشک ممکن است با استفاده از MRI به دنبال آن باشد، عبارت است از:
استئوآرتریت
وضعیتی که در آن بافتی که استخوانهای مفاصل را میپوشاند، تجزیه میشود. معمولاً با افزایش سن یا به دلیل آسیب قبلی به مفصل رخ میدهد و باعث ساییدگی مفاصل روی یکدیگر میشود.
آرتریت روماتوئید
یک بیماری خودایمنی است که باعث التهاب در بافت سینوویال که مفاصل را میپوشاند. بیماریهای خودایمنی زمانی رخ میدهند که سیستم ایمنی به اشتباه به بافتها و قسمتهای بدن خود حمله میکند.
آیا استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید با MRI قابل تشخیص هستند؟
MRI میتواند به وضوح برخی از علائم آرتروز را شناسایی کند، از جمله اینکه آیا غضروف فرسوده شده است یا خیر. امآرآی همچنین میتواند علائم آرتریت روماتوئید را تشخیص دهد، اما پزشک از انواع آزمایشات دیگر مانند آزمایش خون نیز استفاده میکند. پزشکان با استفاده از MRI میتوانند بین بافت نرم و مایعات تمایز قائل شوند. این بدان معنی است که آنها میتوانند علائم آرتریت روماتوئید، مانند التهاب و وضعیت غشای سینوویال را ارزیابی کنند. غشای سینوویال، مفاصل را میپوشاند و از آنها محافظت میکند که در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، غشای سینوویال ضخیم میشود.
چه روشهای دیگری برای تشخیص استئوآرتریت استفاده میشود؟
قبل از برنامهریزی برای MRI، پزشک ابتدا علائم شما را بررسی میکند و از شما میپرسد:
- درجه درد شما به چه میزان است؟
- چقدر درد دارید؟
- چه فعالیتهایی انجام آن به دلیل درد یا کاهش تحرک برای شما دشوار است؟
پزشک شما همچنین معاینه فیزیکی انجام میدهد و موارد زیر را بررسی میکند:
- تورم در اطراف مفصل شما که میتواند نشانهای از مایع اضافی باشد.
- نازک شدن ماهیچهها
- کاهش حرکت در مفصل
- حساسیت مفصل
- تورم در استخوان
- بیثباتی در مفصل
- سفتی، سختی
علاوه بر معاینه فیزیکی، آزمایشهای رایجی از جمله MRI وجود دارد که ممکن است پزشک شما درخواست کند. این شامل:
اشعه ایکس
مانند MRI، این تصاویر نیز در کشف ویژگیهای مشترک آرتروز از جمله خار استخوانی، تنگ شدن فضای بین استخوانها و رسوبات احتمالی کلسیم مفید هستند. اشعهایکس هزینه کمتری نسبت به MRI دارد و نتایج معمولاً سریعتر به دست میآیند.
آزمایش خون
هیچ آزمایش خونی برای آرتروز وجود ندارد. با این حال، پزشک شما ممکن است از آن برای رد سایر تشخیصهای احتمالی استفاده کند.
تجزیه و تحلیل مایع مفصلی
اگر تورم قابل توجهی در اطراف مفصل وجود داشته باشد، پزشک ممکن است از یک سوزن برای برداشت مایع و آزمایش نمونه برای نقرس، عفونت یا التهاب مرتبط با آرتروز احتمالی استفاده کند.
پزشک شما همچنین ممکن است سابقه پزشکی شما را بررسی کند و ببیند که آیا شما عوامل خطر ابتلا به آرتروز از جمله چاقی، سن، سیگار کشیدن و سابقه خانوادگی را دارید یا خیر.
آیا آزمایش MRI ایمن است؟
بله ایمن است. در صورت رعایت دستورالعملهای ایمنی مناسب، آزمایش MRI هیچ خطری برای افراد عادی ندارد. افرادی که جراحی قلب انجام دادهاند و افرادی که از وسایل پزشکی زیر استفاده میکنند، میتوانند با خیال راحت با MRI معاینه شوند:
بخیه جراحی
مفاصل مصنوعی
تعویض دریچه قلب (به جز توپ/قفس فلزی Starr-Edwards)
فیلترهای ورید کاوا
لولههای شنت مغزی برای هیدروسفالی
برخی شرایط ممکن است معاینه امآرآی را غیرممکن کند. در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر به پزشک خود اطلاع دهید:
ضربانساز قلب (امآرآی ممکن است با ضربانسازهای مدرن تداخل نداشته باشد)
گیره آنوریسم مغزی (گیره فلزی روی رگ خونی در مغز)
بارداری
پمپ انسولین کاشته شده (برای درمان دیابت) یا پمپ مواد مخدر (برای مسکن)
فلز در چشم یا حدقه چشم
کاشت حلزون گوش برای آسیب شنوایی
گلوله(ها) یا ترکش در بدن شما
میلههای تثبیت کننده ستون فقرات کاشته شده
زنان با دستگاه داخل رحمی (IUD)
بیماری شدید ریه (مانند تراکئومالاسی یا دیسپلازی برونکوپولمونری)
وزن بیش از ۳۰۰ پوند
بیمار نمیتواند به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه به پشت دراز بکشد.
کلاستروفوبیا (ترس از فضاهای بسته یا باریک)
اسکن MRI چگونه انجام میشود؟
انجام اسکن MRI یک روش بسیار ایمن با عوارض جانبی کم در اکثر افراد است. به طور معمول، افرادی که اسکن MRI انجام میدهند، نیازی به آمادگی خاصی ندارند، اگرچه ممکن است نیاز به تعویض لباس بیمارستانی داشته باشند. از آنجایی که دستگاههای امآرآی از آهنرباهای قدرتمند استفاده میکنند، حذف هر گونه اجسام فلزی، مانند ساعت یا جواهرات، قبل از اسکن ضروری است. اسکنر MRI یک دستگاه بزرگ و به شکل دونات است.
فردی که اسکن را انجام میدهد، روی تختی در وسط اسکنر است، دراز میکشد. بسته به اینکه چه قسمتی از بدن نیاز به اسکن دارد، موقعیت دقیق متفاوت خواهد بود. رادیولوژیست یا تکنسین روش و هرگونه اطلاعات ایمنی را قبل از شروع اسکن توضیح میدهد. مدت زمان اسکن میتواند بین ۴۵ تا ۶۰ دقیقه در هر عضو بدن باشد. در طول اسکن، مهم است که تا حد امکان ثابت بمانید.
اسکنر در حین کار صداهای بلندی تولید میکند که ممکن است باعث ایجاد احساس ناراحتی یا اضطراب در برخی افراد شود. تکنسینها ممکن است گوشگیرهایی را برای جلوگیری از شنیدن این صداهای بلند ارائه دهند یا ممکن است فردی بتواند به موسیقی گوش دهد. داخل اسکنر یک اینترکام دو طرفه تعبیه شده است که در صورت داشتن هر گونه نگرانی یا مشکل میتواند از آن استفاده کند.
توقف اسکن MRI
همیشه امکان توقف اسکن MRI در هر نقطه وجود دارد. این میتواند از طریق دکمه زنگ در داخل اسکنر یا با استفاده از اینترکام باشد. افراد مبتلا به کلاستروفوبیا یا افرادی که این تجربه را بسیار استرسزا میدانند، ممکن است این گزینه را داشته باشند که در طول اسکن یک مسکن مصرف کنند یا از دستگاه امآرآی باز استفاده کنند. برخی از افراد، مانند کسانی که پیسمیکرهای (باطری قلب) کاشته شده دارند، نمیتوانند اسکن MRI انجام دهند.
کاربردهای MRI
توسعه اسکن MRI نقطه عطفی بزرگ برای دنیای پزشکی است. پزشکان، دانشمندان و محققان اکنون میتوانند با استفاده از ابزاری غیرتهاجمی، داخل بدن انسان را با جزئیات بالا بررسی کنند. در زیر نمونههایی از اسکنر MRI استفاده میشود:
- ناهنجاریهای مغز و نخاع
- تومورها، کیستها و سایر ناهنجاریها در قسمتهای مختلف بدن
- غربالگری سرطان سینه برای زنانی که در معرض خطر بالای سرطان سینه قرار دارند.
- صدمات یا ناهنجاریهای مفاصل مانند پشت و زانو
- انواع خاصی از مشکلات قلبی
- بیماریهای کبد و سایر اندامهای شکمی
- ارزیابی درد لگن در زنان با عللی از جمله فیبروم و اندومتریوز
- ناهنجاریهای مشکوک رحم در زنان تحت ارزیابی ناباروری
این فهرست به هیچ وجه کامل نیست. استفاده از فناوری MRI همواره در حوزه و کاربرد در حال گسترش است.
در طول اسکن MRI
هنگامی که بیمار در اسکنر قرار میگیرد، تکنسین MRI از طریق اینترکام با بیمار ارتباط برقرار میکند
تا از راحتی بیمار مطمئن شود. تا زمانی که بیمار آماده نشود، اسکن را شروع نمیکنند. در طول اسکن،
ثابت ماندن بسیار مهم است. هر حرکتی تصاویر را مختل میکند، درست مانند دوربینی که سعی میکند
از یک جسم متحرک عکس بگیرد و بعد با هر حرکت باعث خراب شدن عکس میشود.
در طول اسکن، صداهای بلند از اسکنر میآید که این کاملاً طبیعی است. بسته به تصاویر، گاهیاوقات
ممکن است لازم باشد فرد نفس خود را حبس کند. اگر بیمار در حین عمل احساس ناراحتی کند،
میتواند از طریق اینترکام با تکنسین MRI صحبت کند و درخواست کند که اسکن متوقف شود.
بعد از اسکن MRI
پس از اسکن، رادیولوژیست تصاویر را بررسی میکند که آیا تصاویر بیشتری مورد نیاز
است یا خیر. در صورت رضایت رادیولوژیست، بیمار میتواند به خانه برود. رادیولوژیست
گزارشی را برای پزشک درخواستکننده تهیه میکند. معمولاً از بیماران خواسته میشود
تا با پزشک خود قرار ملاقات بگذارند تا در مورد نتایج صحبت کنند.
عوارض جانبی اسکن MRI
بسیار نادر است که یک بیمار عوارض جانبی از اسکن MRI را تجربه کند. با این حال، رنگ
کنتراست میتواند در برخی افراد باعث تهوع، سردرد، درد یا سوزش در محل تزریق شود.
آلرژی به ماده حاجب نیز به ندرت دیده میشود، اما ممکن است آلرژی رخ دهد که در برخی
موارد حتی میتواند باعث کهیر یا خارش چشم شود. در صورت بروز هر گونه واکنش نامطلوب
به تکنسین اطلاع دهید. افرادی که کلاستروفوبیا را تجربه میکنند یا در فضاهای بسته احساس
ناراحتی میکنند، گاهیاوقات با انجام اسکن MRI مشکل دارند.
هدف فیزیوتراپی ایرانیان کاهش درد و کمک به عملکرد، حرکت و زندگی بهتر است.
کلینیک فوق تخصصی سلامتی، درمانی و فیزیوتراپی ایرانیان ، بهترین فیزیوتراپی در اصفهان
به طور کلی، مجموعه سلامت ایرانیان شامل کلینیکها و بخش های درمانی :
کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان باشگاه بدنسازی ایرانیان کلینیک لاغری و زیبایی ایرانیان استخر آب درمانی ایرانیان فروشگاه اینترنتی محصولات طبی و پزشکی
فیزیوتراپی ایرانیان ، طی سال ها فعالیت همیشه در تلاش است تا خدمات زیر را ارائه نماید.
الکتروتراپی ، تکارتراپی ، مگنت تراپی ، فیزیوتراپی ورزشی ، لیزرتراپی ( لیزر پرتوان ) ، اولتراسوند US ، فیزیوتراپی کمر ، فیزیوتراپی زانو ، فیزیوتراپی دست ، فیزیوتراپی گردن ، فیزیوتراپی سکته مغزی ، فیزیوتراپی پارکینسون ، فیزیوتراپی پا ، فیزیوتراپی درد پاشنه پا ، فیزیوتراپی خارپاشنه ، فیزیوتراپی ACL ، فیزیوتراپی کف لگن ، فیزیوتراپی بارداری ، فیزیوتراپی کودکان ، ماساژ درمانی ، باشگاه ورزشی ، آب درمانی و …