نوعی از شکستگی در ستون فقرات که معمولاً به دلیل پوکی استخوان ایجاد می شود، به طور کلی به عنوان شکستگی فشاری شناخته می شود. شکستگی فشاری معمولاً به عنوان استخوان مهره ای در ستون فقرات تعریف می شود که به دلیل این نوع شکستگی، حداقل ۱۵ تا ۲۰ درصد از ارتفاع قد کاهش یافته است.
این شکستگی های فشاری می توانند در مهره ها و در هر نقطه ای از ستون فقرات رخ دهند، اما معمولاً در قسمت فوقانی پشت (ستون فقرات سینهای)، به ویژه در مهره های تحتانی آن بخش از ستون فقرات مانند T10، T11 و T12 رخ می دهند. آنها به ندرت بالاتر از سطح T7 ستون فقرات ایجاد می شوند. آنها اغلب در بخش های فوقانی کمر نیز مانند L1 رخ می دهند. این مقاله اطلاعاتی را در مورد شکستگی های فشاری مهره ها از جمله علائم، تشخیص و درمان ارائه می دهد. پس در ادامه، همراه ما باشید.
شکستگی فشاری ستون فقرات چقدر شایع است؟
شکستگی های فشاری ستون فقرات که در نتیجه پوکی استخوان اتفاق می افتند، بسیار شایع هستند و هر ساله در حدود ۷۰۰۰۰۰ نفر را درگیر می کنند. پوکی استخوان به ویژه در زنان یائسه شایع است. در واقع، تخمین زده می شود که تقریباً ۲۵٪ از تمام زنان یائسه، شکستگی فشاری در مهره های ستون فقرات خود داشته اند. در حالی که پوکی استخوان در زنان بسیار شایع تر است، اما تقریباً چهار برابر بیشتر از مردان، توده استخوانی یا پوکی استخوان در زنان کم است و البته هنوز هم در مردان رخ می دهد.
به طوری که تقریباً ۲۵ درصد از مردان بالای ۵۰ سال به دلیل پوکی استخوان، دچار شکستگی استخوان مانند شکستگی لگن یا ستون فقرات می شوند. مشکل این است که شکستگی همیشه تشخیص داده نمی شود یا به طور دقیق تشخیص داده نمی شود. در عوض، درد بیمار اغلب فقط به عنوان کمر درد عمومی در نظر گرفته می شود، مانند کشیدگی عضلانی یا سایر آسیب های بافت نرم یا به عنوان علائم ناشی از پیری. در نتیجه، تقریباً دو سوم شکستگی های مهره ای که هر ساله اتفاق می افتد، تشخیص داده نمی شوند و در نتیجه درمان نمی شوند.
انواع شکستگی ستون فقرات
شکستگی ستون فقرات ناشی از پوکی استخوان (استخوان های ضعیف) معمولاً به عنوان شکستگی فشاری نامیده می شود، اما می توان آن را شکستگی مهره، شکستگی پوکی استخوان یا شکستگی گوه ای نیز نامید. اصطلاح «شکستگی گوه ای» به این دلیل استفاده می شود که شکستگی معمولاً در قسمت جلوی مهره اتفاق می افتد. به طوری که، استخوان در جلوی ستون فقرات فرو می ریزد و پشت همان استخوان بدون تغییر باقی می ماند. این فرآیند منجر به تشکیل یک مهره گوه ای شکل می شود. شکستگی فشاری گوه ای، معمولاً یک الگوی شکستگی پایدار مکانیکی است. در حالی که شکستگی های گوه ای رایج ترین نوع شکستگی فشاری است، انواع دیگری از شکستگی ستون فقرات نیز وجود دارد، مانند:
- شکستگی کِراش (Crush fracture). اگر کل استخوان شکسته شود، نه فقط قسمت جلوی مهره، ممکن است شکستگی کراش رخ دهد.
- شکستگی بِرست (Burst fracture). این نوع شکستگی، شامل از دست دادن ارتفاع در دیواره های جلویی و پشتی بدنه مهره (به جای فقط در قسمت جلوی مهره) است. برقراری این تمایز بین این دو نوع شکستگی مهم است، زیرا شکستگی های برست می توانند ناپایدار باشند و منجر به تغییر شکل پیشرونده یا آسیب عصبی شوند.
علائم شکستگی فشاری ستون فقرات
حدود دو سوم افراد مبتلا به شکستگی فشاری ستون فقرات ناشی از پوکی استخوان، هیچ علامتی ندارند. وقتی شکستگی رخ می دهد، فرد مبتلا هیچ دردی احساس نمی کند. این در حالی است که، افراد ممکن است کوتاه تر شوند و پشت ممکن است گرد شود (به نام کیفوز یا گاهی اوقات قوز دواگر). این وقتی رخ می دهد که چندین مهره ستون فقرات دچار شکستگی می شود. افراد ممکن است نتوانند صاف بایستند. آنها ممکن است در خم شدن، بلند کردن اجسام، بالا رفتن از پله ها و راه رفتن مشکل داشته باشند.
گاهی اوقات شکستگی فشاری ستون فقرات، باعث درد ناگهانی و تیز در پشت یا دردی می شود که به تدریج ایجاد می شود. درد ممکن است خفیف یا بسیار شدید باشد. ممکن است ثابت و کسل کننده باشد. همچنین ممکن است زمانی که افراد برای مدت طولانی ایستاده اند، راه می روند، خم می شوند یا می نشینند، بدتر شود و یا به شکم نیز سرایت کند.
درد آن به طوری است که تنها یک ضربه ملایم به پشت، مانند وقتی که پزشکان در طول معاینه انجام می دهند، باعث ناراحتی بیمار می شود. درد معمولاً پس از حدود ۴ هفته کاهش می یابد و پس از حدود ۱۲ هفته ناپدید می شود. شکستگی های فشاری که در نتیجه پوکی استخوان ایجاد نمی شوند، باعث درد ناگهانی می شوند و محل شکستگی در لمس حساس است. این افراد معمولاً دچار اسپاسم عضلانی نیز می شوند.
انواع دیگر الگوهای درد شکستگی فشاری ستون فقرات
موارد فوق، سیر وقایعی را که توسط اکثر بیماران مبتلا به شکستگی فشاری مهره تجربه می شود را، شرح می دهد. با این حال، همه افراد یک تجربه مشابه از علائم را ندارند. نمونه هایی از انواع دیگر الگوهای درد عبارتند از:
- اگر استخوان به دلیل یک فعالیت به تدریج فرو بریزد، درد معمولاً تدریجی تر و خفیف تر خواهد بود.
- برخی از بیماران مبتلا به شکستگی مهره ها گزارش می دهند که هیچ کمر دردی یا علائم دیگری احساس نمی کنند.
- برای برخی دیگر، به جای درد، علائم بدشکلی ستون فقرات که بعد از شکستگی های متعدد ظاهر می شود، ممکن است اولین نشانه بیمار از شکستگی مهره های او در اثر پوکی استخوان باشد.
دلایل مؤثر در ایجاد شکستگی های فشاری ستون فقرات
انتخاب درمان برای شکستگی فشاری ستون فقرات ابتدا به تشخیص دقیق علت شکستگی بستگی دارد. عواملی را که در شکستگی فشاری ستون فقرات نقش دارند، عبارت است از:
پوکی استخوان
پوکی استخوان، تا حد زیادی شایع ترین علت شکستگی های فشاری مهره ها است، به خصوص در زنان بالای ۵۰ سال. همچنین در افراد ۴۰ تا ۵۰ ساله بیشتر از آنچه که اکثر مردم فکر می کنند، شایع است و در مردان بالای ۵۰ سال به طور شایع است. پوکی استخوان باعث نازک شدن استخوان ها و شکننده تر و ضعیف شدن آنها می شود. استخوان های نازک می توانند در حین فعالیت عادی فرو بریزند و منجر به شکستگی ستون فقرات شوند.
این شکستگی های فشاری می توانند درد زیادی ایجاد کنند و به طور دائم، شکل و قدرت ستون فقرات را تغییر دهند. شکستگی های ستون فقرات ناشی از پوکی استخوان اغلب هنگام انجام کاری که باعث آسیب نسبتاً جزئی به ستون فقرات می شود، مانند باز کردن پنجره، افتادن ناچیز یا پیچ خوردن در حین بلند کردن اجسام، رخ می دهد. موارد پیشرفته پوکی استخوان حتی می تواند منجر به شکستگی مهره ها با انجام فعالیت های معمولی مانند عطسه، سرفه یا چرخیدن در رختخواب ایجاد شود.
ضربه
ضربه به مهره های ستون فقرات نیز می تواند منجر به شکستگی های جزئی یا شدید شود. چنین ضربه ای میتواند ناشی از سقوط، پرش شدید، تصادف رانندگی یا هر رویدادی باشد که استخوان های ستون فقرات را از نقطه شکستگی خود، تحت فشار قرار دهد.
سرطان/تومور
برخی از انواع سرطان نیز می توانند باعث ضعیف شدن مهره های ستون فقرات شوند تا جایی که ممکن است شکسته شوند. غیر معمول نیست که سرطان متاستاتیکی که در قسمت دیگری از بدن شروع می شود، به استخوان های ستون فقرات نیز گسترش می یابد. شکستگی فشاری ستون فقرات که بدون دلیل ظاهر می شود، ممکن است اولین نشانه گسترش سرطان ناشناخته به ستون فقرات باشد. سرطان یا مولتیپل میلوما باید در بیمارانی که هیپرکلسمی نیز دارند، در غیر این صورت کم خونی، کاهش وزن یا پروتئینوری در نظر گرفته شود. اولین قدم برای دستیابی به بهترین درمان، تشخیص دقیق شکستگی فشاری و علت اصلی شکستگی است.
تشخیص شکستگی های فشاری مهره های ستون فقرات
تشخیص دقیق شکستگی های فشاری مهره ها به دلیل پوکی استخوان بسیار مهم است، زیرا اگر تشخیص نادیده گرفته شود و درمانی وجود نداشته باشد، تعدادی از عوارض جانبی احتمالی وجود دارد. به طور کلی، شکستگی های مهره های ستون فقرات، هم با افزایش عوارض (عوارض جانبی ناخواسته) و هم با مرگ و میر همراه است. عوارض جانبی مرتبط با شکستگی های مهره اغلب شامل درد مداوم، کاهش عملکرد فیزیکی، بدشکلی ستون فقرات و انزوای اجتماعی فرد است که همه این ها بر کیفیت کلی زندگی او، تأثیر منفی می گذارد.
مرگ و میر همچنین با شکستگی مهره ها مرتبط است، زیرا زنانی که به شکستگی فشاری ستون فقرات تشخیص داده می شوند، ۱۵ درصد بیشتر از کسانی که شکستگی را تجربه نمی کنند، مرگ و میر بیشتری دارند. وجود یک شکستگی مهره، خطر شکستگی بعدی مهره را ۵ برابر افزایش می دهد. از بین زنانی که اخیراً شکستگی مهره داشته اند، تخمین زده می شود که تقریباً ۲۰٪ در طی ۱۲ ماه آینده شکستگی جدیدی را تجربه خواهند کرد.
تست های تشخیصی
بسته به یافته های پزشک از شرح حال بیمار، معاینه فیزیکی و اشعه ایکس، ممکن است به آزمایش های تشخیصی اضافی نیز نیاز باشد، مانند:
اسکن CAT
برای دیدن اینکه آیا استخوان شکسته پایدار است یا نه، این نوع اسکن مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین برای دیدن اینکه آیا اعصاب مجاور نزدیک شکستگی تحریک می شوند یا ممکن است تحت تأثیر شکستگی قرار بگیرند نیز، به کار می رود. از آنجایی که اسکن CAT می تواند بافت نرم (به عنوان مثال اعصاب) و همچنین استخوان را نشان دهد و از آنجایی که می تواند تصاویر مقطعی از ستون فقرات بگیرد، اطلاعات بیشتری نسبت به اشعه ایکس در اختیار پزشک قرار می دهد.
اسکن MRI
اگر پزشک مشکوک باشد که ممکن است علت دیگری برای درد بیمار وجود داشته باشد (به عنوان مثال فتق دیسک)، یا اگر احتمالی وجود داشته باشد که اعصاب نزدیک شکستگی تحت تأثیر قرار گرفته باشد، اسکن MRI ممکن است درخواست شود. اسکن MRI سطح بالایی از جزئیات بافت های نرم (مانند اعصاب، دیسک) اطراف شکستگی را نشان می دهد که ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد.همچنین می تواند تشخیص دهد که شکستگی قدیمی است یا جدید.
اسکن هسته ای استخوان
این نوع اسکن، ممکن است برای کمک به تعیین زمان وقوع شکستگی استفاده شود. سن شکستگی گاهی اوقات برای کمک به راهنمایی گزینه های درمانی مهم است.
مشکلاتی که در تشخیص شکستگی پوکی استخوان وجود دارد
بر خلاف بسیاری از شرایط دیگر، تشخیص شکستگی فشاری مهره آن قدرها هم که تصور می شود، ساده نیست. مثلاً هنگامی که یک فرد مسن از کمر درد شکایت می کند، اغلب تصور می شود که فقط کمر درد عمومی، آرتریت ستون فقرات یا بخشی طبیعی از دردهای مرتبط با افزایش سن است. این فرض ممکن است توسط بیمار، خانواده یا مراقبین او و یا حتی پزشک معالج انجام شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، بیمار اغلب حتی برای شکستگی مهره نیز معاینه نمی شود.
در بیشتر موارد شکستگی مفصل ران یا مچ دست مرتبط با پوکی استخوان، استخوان شکسته، به راحتی با اشعه ایکس استاندارد شناسایی می شود. با این حال، در ستون فقرات ممکن است شکستگی فشاری در عکس برداری با اشعه ایکس دیده نشود. اگر چنین باشد، ممکن است تصور شود که درد بیمار به دلیل کشیدگی عمومی عضله یا فقط به دلیل دردهایی است که با پیری همراه است. به این دلایل و دلایل دیگر، تخمین زده می شود که تنها حدود یک سوم شکستگی های فشاری مهره ای که هر ساله رخ می دهد، تشخیص داده می شود.
فرآیند تشخیصی پوکی استخوان
فرآیند تشخیصی شامل یک تاریخچه کامل از وضعیت بیمار، سابقه پزشکی و سابقه خانوادگی است. تعدادی از سوالات مربوط به درد بیمار احتمالا پرسیده می شود. پس از گرفتن شرح حال بیمار، پزشک معاینه فیزیکی را با هدف تعیین علت درد و رد سایر مشکلات احتمالی انجام می دهد. اگر بیمار مشکوک به شکستگی فشاری مهره باشد، پزشک از نظر حساسیت در نزدیکی مهره های خاص در امتداد ستون فقرات آزمایش می کند. بر اساس شرح حال بیمار و معاینه فیزیکی، در صورت مشکوک بودن به شکستگی مهره، عکسبرداری با اشعه ایکس برای تایید تشخیص تجویز می شود.
درمان شکستگی فشاری ستون فقرات
ناشی از پوکی استخوان معمولاً دو مرحلهای است که شامل درمان شکستگی و درمان پوکی استخوان زمینه ای است که منجر به شکستگی شده است.
درمان شکستگی مهره
معمولاً شامل مراقبت های غیر جراحی مانند:
– استراحت
– مسکن
– استفاده از گرما یا یخ برای تسکین درد موضعی
– و بازگشت به تحرک میباشد.
همچنین جراحی نیز ممکن است توصیه شود.
دو نوع رایج جراحی برای این نوع شکستگی، ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی هستند. هر دو نوع جراحی می توانند به بهبود شکستگی کمک کنند.
ورتبروپلاستی (Vertebroplasty)
این درمان برای کمک به کاهش یا از بین بردن درد ناشی از شکستگی مهره و تثبیت استخوان طراحی شده است.
سیمان مخصوصی با ویسکوزیته پایین به طور مستقیم تحت فشار بالا، به بدنه مهرهی فرو ریخته تزریق می شود.
هدف آن، تثبیت شکستگی و تسکین کمر درد مرتبط با آن است.
کیفوپلاستی (Kyphoplasty)
کیفوپلاستی کاهش یا توقف درد ناشی از شکستگی ستون فقرات میباشد، تثبیت استخوان و بازیابی بخشی یا تمام ارتفاع از دست رفته مهره به دلیل شکستگی فشاری ستون فقرات
جمع بندی
پس از تحمل یک شکستگی مهره، بیمار در معرض خطر شکستگی های بیشتری قرار دارد، بنابراین درمان پوکی استخوان زمینه ای بیمار، بخش مهمی از برنامه درمانی است. درمان پوکی استخوان معمولاً شامل یک یا ترکیبی از مکملهای کلسیم، افزایش ویتامین D، ورزشهای تحمل وزن، و درمان جایگزینی هورمون برای زنان است. به دلیل خطرات قابل توجه سلامتی و تغییر شکل مربوط به شکستگی های چندگانه مهره، برای بیمارانی که مشکوک هستند، کمر درد ممکن است ناشی از شکستگی باشد، تشخیص دقیق و پیگیری یک برنامه درمانی جامع توصیه می شود.
سؤالات متداول
شکستگی فشاری ستون فقرات چیست؟
نوعی از شکستگی در ستون فقرات که معمولاً به دلیل پوکی استخوان ایجاد می شود، به طور کلی به عنوان شکستگی فشاری شناخته می شود.
انواع شکستگی های فشاری ستون فقرات کدام اند؟
شکستگی گوه ای، شکستگی کِراش، شکستگی بِرست
چه تست هایی برای تشخیص این بیماری انجام می شود؟
اسکن CAT، اسکن MRI، اسکن هسته ای استخوان
مقالات مرتبط
آیا کمر درد نشان دهنده سرطان ستون فقرات است
کلینیک مجهز و تخصصی فیزیوتراپی ایرانیان در اصفهان
به طور کلی، مجموعه سلامت ایرانیان شامل:
کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان
باشگاه بدنسازی ایرانیان
کلینیک لاغری و زیبایی ایرانیان
استخر آب درمانی ایرانیان
فروشگاه اینترنتی محصولات طبی و پزشکی