نورالژی
عصب سه قلو یا همان درد عصب سه قلو معمولاً طی حملات کوتاه و غیرقابل پیش‌بینی رخ می‌دهد که می‌تواند از چند ثانیه تا حدود ۲ دقیقه طول بکشد. حملات به همان اندازه که شروع می‌شوند، ناگهان متوقف می‌شوند. در بیشتر موارد، نورالژی عصب سه قلو، فقط یک طرف صورت را تحت تاثیر قرار می‌دهد و درد معمولاً در قسمت پایین صورت احساس می‌شود.
گاهی‌اوقات درد می‌تواند هر دو طرف صورت را تحت تأثیر قرار دهد، اگرچه معمولاً همزمان نیست. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است حملات درد را به طور منظم برای روزها، هفته‌ها یا ماه‌ها در یک زمان تجربه کنند. در موارد شدید حملات ممکن است صدها بار در روز اتفاق بیفتد. ممکن است درد برای چندین ماه یا سال در یک زمان بهبود یا حتی به طور کلی ناپدید شود، اگرچه این دوره‌ها با گذشت زمان کوتاه‌تر می‌شوند.
برخی از افراد ممکن است پس از آن احساس درد مداوم، ضربان یا سوزش که گاهی با حملات شدید همراه است، داشته باشند. زندگی با نورالژی عصب سه قلو می‌تواند بسیار دشوار باشد. می‌تواند تاثیر قابل‌توجهی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد و در نتیجه مشکلاتی مانند کاهش وزن، انزوا و افسردگی را به همراه داشته باشد.
نورالژی چیست؟
نورالژی، دردی عصبی است که ممکن است در اثر عوامل مختلف از جمله آسیب عصبی، تحریک عصبی، عفونت یا بیماری‌های دیگر ایجاد شود. این درد در اثر تحریک یا آسیب به عصب ایجاد می‌شود و دردی تیز و بسیار شدید است. نورالژی گاهی‌اوقات نوروپاتی، درد نوروپاتیک یا درد نوروژنیک نیز نامیده می‌شود. این بیماری بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود، اما می‌تواند افراد در هر سنی را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
نورالژی در اثر چه عواملی به وجود می آید؟
علت برخی از انواع دردهای عصبی به طور کامل شناخته نشده است. ممکن است درد عصبی ناشی از آسیب یا آسیب به عصب، فشار روی عصب یا تغییر در نحوه عملکرد اعصاب را احساس کنید. مواردی را که در بروز نورالژی مؤثر است، عبارت است از:
عفونت
عفونت می‌تواند بر اعصاب شما تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، علت نورالژی پس از تبخال، زونا و یا عفونت ناشی از ویروس آبله مرغان است. احتمال ابتلا به این عفونت با افزایش سن افزایش می‌یابد. عفونت در قسمت خاصی از بدن ممکن است عصب مجاور را نیز تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال، اگر در دندانی عفونت داشته باشید، ممکن است روی عصب تاثیر بگذارد و باعث درد شود.
اسکلروز چندگانه
مولتیپل اسکلروزیس (MS)، یک بیماری است که در اثر تخریب میلین، پوشش اعصاب ایجاد می‌شود. نورالژی عصب سه قلو ممکن است در افراد مبتلا به ام اس رخ دهد.
فشار روی اعصاب
فشرده شدن اعصاب ممکن است باعث نورالژی شود. این فشار ممکن است ناشی از استخوان، رباط، رگ خونی، تومور، فشار رگ خونی متورم که یکی از دلایل شایع نورالژی عصب سه قلو است و همچنین دیابت باشد. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت مشکلاتی در اعصاب خود از جمله نورالژی دارند. گلوکز اضافی در جریان خون ممکن است به اعصاب آسیب برساند. این آسیب بیشتر در دست‌ها، بازوها و پاها دیده می‌شود.
علل کمتر رایج نورالژی
اگر علت نورالژی عفونت، ام اس، دیابت یا فشار روی اعصاب نباشد، ممکن است جزو یکی از عوامل کمتر شایع باشد. این‌ها شامل:
- بیماری مزمن کلیوی
- داروهای تجویز شده برای سرطان
- آنتی‌بیوتیک‌های فلوروکینولون که برای درمان برخی عفونت‌ها استفاده می‌شود.
- تروما، مانند جراحی
- تحریک شیمیایی
انواع نورالژی
درد عصبی ناشی از نورالژی انواع مختلفی دارد، از جمله:
نورالژی پس از زونا
این نوع نورالژی، به دنبال عارضه زونا رخ می‌دهد و ممکن است در هر جایی از بدن باشد. زونا، یک عفونت ویروسی است که با بثورات دردناک و تاول مشخص می‌شود. نورالژی می‌تواند در هر جایی که شیوع زونا بوده است، رخ دهد. درد می‌تواند خفیف یا شدید و مداوم یا متناوب باشد. همچنین می‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها ادامه داشته باشد. در برخی موارد، درد ممکن است قبل از بثورات ایجاد شود. همیشه در امتداد مسیر عصب رخ می‌دهد، بنابراین معمولاً در یک طرف بدن جدا می‌شود.
نورالژی گلوسوفارنژیال
نورالژی، درد شدید ناشی از آسیب یا آسیب به عصب است. عصب گلوفارنکس، نهمین عصب جمجمه‌ای است که از ساقه مغز در داخل جمجمه ایجاد می‌شود. این حس را در پشت گلو و زبان و بخش‌هایی از گوش ایجاد می‌کند. هنگامی که عصب گلوفارنکس تحریک می‌شود، یک حمله درد شدید شبیه شوک الکتریکی در پشت گلو، زبان، لوزه یا گوش احساس می‌شود.
ممکن است در ابتدا حملات کوتاه و خفیف همراه با دوره‌هایی از بهبودی را تجربه کنید. اما نورالژی می‌تواند پیشرفت کند و باعث حملات طولانی‌تر، مکرر و درد شدید شود. درد عصب گلوفارنکس می‌تواند شبیه به نورالژی عصب سه قلو باشد و به اشتباه تشخیص داده شود. حتماً به یک جراح مغز و اعصاب متخصص برای تشخیص درد صورت مراجعه کنید تا بتواند به درستی تشخیص دهد.
نورالژی عصب سه قلو
این نوع نورالژی با درد ناشی از عصب سه قلو همراه است که از مغز و اعصاب آن به قسمت‌های مختلف صورت می‌رود. درد می‌تواند ناشی از فشار رگ خونی بر روی عصب جایی که با ساقه مغز برخورد می‌کند، باشد. همچنین می‌تواند ناشی از مولتیپل اسکلروزیس، آسیب به عصب یا علل دیگر باشد. نورالژی عصب سه قلو باعث درد شدید و مکرر در صورت و معمولاً در یک طرف می‌شود. این نوع از نورالژی بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال شایع است.
علائم نورالژی عصب سه قلو
نورالژی عصب سه قلو در زنان بیشتر از مردان رخ می‌دهد. این نوع از نورالژی در افراد مسن که معمولاً ۵۰ سال به بالا هستند، شایع‌تر است و بیشتر در سمت راست از سمت چپ رخ می‌دهد. علائم نورالژی عصب سه قلو ممکن است شامل دوره‌هایی از درد شدید و کوبنده در گونه یا فک که ممکن است شبیه شوک الکتریکی باشد.
درد حاصل از نورالژی، به گونه‌ای است که حتی با لمس کردن صورت یا دندان‌ها، از جمله اصلاح، آرایش کردن، مسواک زدن، لمس دندان یا لب با زبان، خوردن، نوشیدن یا صحبت کردن یا حتی برخورد نسیم ملایم یا آب به صورت ایجاد می‌شود. همچنین ماهیچه‌هایی که توسط عصب آسیب دیده تامین می‌شوند، ممکن است بسیار ضعیف احساس شوند یا کاملاً فلج شوند.
چگونه نورالژی عصب سه قلو تشخیص داده می شود؟
تشخیص نورالژی عصب سه قلو شامل یک معاینه فیزیکی و یک تاریخچه پزشکی دقیق برای رد سایر علل درد صورت است. پزشک از شما در مورد شدت درد، آنچه به نظر می‌رسد که باعث ایجاد آن می‌شود و یا اینکه چه چیزی باعث می‌شود تا این احساس بهتر یا بدتر شود، سوال می‌کند. از آنجایی که هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص نورالژی عصب سه قلو وجود ندارد، رسیدن به ماهیت درد، کلید تشخیص آن است.
پزشک شما همچنین ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری یا آزمایشگاهی مانند اسکن CAT یا MRI با وضوح بالا از عصب سه قلو و نواحی اطراف را توصیه کند. این آزمایش‌ها می‌توانند به تعیین اینکه آیا درد ناشی از یک تومور یا ناهنجاری عروق خونی است یا به دلیل مولتیپل اسکلروزیس تشخیص داده نشده، کمک می‌کند. برخی از تکنیک‌های پیشرفته MRI ممکن است به پزشک کمک کند تا ببیند رگ خونی در چه قسمتی از عصب سه قلو فشار می‌آورد.
درمان نورالژی عصب سه قلو
اکثر داروهای مسکن بدون نسخه و نسخه‌ای رایج برای افراد مبتلا به نورالژی عصب سه قلو موثر نیستند، اما بسیاری از درمان‌های مدرن می‌توانند درد را کاهش یا از بین ببرند. پزشک ممکن است یک یا چند مورد از این روش‌ها را توصیه کند:
داروهای تجویزی نورالژی عصب سه قلو
بسیاری از افرادی که از نورالژی عصب سه قلو رنج می‌برند، سال‌ها با استفاده از دارو این وضعیت را به خوبی می‌توانند مدیریت کنند. درمان دارویی نورالژی عصب سه قلو از برخی از داروهای مشابه تجویز شده برای کنترل تشنج استفاده می‌کند که شامل کاربامازپین، گاباپنتین و داروهای مشابه است. آزمایش خون منظم ممکن است برای برخی از داروها برای بررسی تعداد گلبول‌های سفید، پلاکت‌ها، سطح سدیم و عملکرد کبد موردنیاز باشد. پزشک می‌تواند به شما در انتخاب بهترین دارو و مناسب‌ترین دوز مصرفی آن کمک کند. اکثر بیماران با دوزهای کم شروع می‌کنند و به تدریج دوز را تحت نظارت بالینی افزایش می‌دهند تا زمانی که به بهترین تسکین درد با کمترین عوارض جانبی دست یابند.
بلوک عصب
مسدود کننده عصب یا همان بلوک عصب، تزریق‌هایی مثلاً با تزریق یک داروی استروئیدی یا عامل دیگری هستند که در قسمت‌های مختلف عصب برای کاهش درد ایجاد می‌شود. آنها ممکن است درد موقتی را برای افراد مبتلا به نورالژی عصب سه قلو فراهم کنند. معمولاً برای دستیابی به تسکین مطلوب نیاز به تزریق‌های متعدد است و ممکن است مدت زمان آن برای افراد مختلف متفاوت باشد.
جراحی
اگر دارو با وجود افزایش دوز، تاثیری در کنترل درد ناشی از نورالژی عصب سه قلو شما ندارد، یا اگر عوارض جانبی غیرقابل تحمل باشد، چندین روش جراحی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. یادگیری در مورد این گزینه‌ها قبل از اینکه نیاز فوری به تسکین داشته باشید، به شما کمک می‌کند تا شما و پزشکتان برای ارزیابی آنها وقت داشته باشید. سلامت کلی شما، سن، سطح درد و در دسترس بودن این روش، همه در این تصمیم موثر خواهند بود. اکثر افراد مبتلا به نورالژی عصب سه قلو، کاندیدای هر یک از گزینه‌های درمانی جراحی هستند.
با این حال، پزشک می‌تواند به شما کمک کند تصمیم بگیرید کدام یک و به چه ترتیبی باید آنها را در نظر بگیرید. جراحی نورالژی عصب سه قلو، کاری ظریف و دقیق است، زیرا ناحیه درگیر بسیار کوچک است. از این رو توصیه می‌شود که به دنبال جراحان مغز و اعصاب باتجربه باشید که تعداد زیادی از افراد مبتلا به نورالژی عصب سه قلو را می‌بینند و درمان می‌کنند.
برخی از انواع روش های جراحی مورد استفاده در درمان نورالژی عصب سه قلو
ریزوتومی
انواع مختلفی از ریزوتومی برای درمان نورالژی عصب سه قلو وجود دارد که همگی روش‌های سرپایی
هستند که تحت بیهوشی عمومی در اتاق عمل انجام می‌شوند. در این روش، جراح یک سوزن بلند
را از طریق گونه در سمت آسیب دیده صورت وارد می‌کند و از یک جریان الکتریکی (گرما) یا یک ماده
شیمیایی (گلیسیرین یا گلیسرول) برای از بین بردن رشته‌های درد عصب سه قلو استفاده می‌کند.
برای کسانی که برای اولین بار تحت ریزوتومی نورالژی عصب سه قلو قرار می‌گیرند، معمولاً رویکرد
شیمیایی آن توصیه می‌شود. کسانی که این روش را تکرار می‌کنند، اغلب از درمان شیمیایی و
حرارتی ارائه شده در همان جلسه بهره‌مند می‌شوند. این روش حدود ۳۰ دقیقه طول می‌کشد
و اکثر بیماران چندین ساعت بعد با درد کمتر یا بدون درد به خانه می‌روند. پس از جراحی، ممکن
است کمی ورم یا کبودی گونه را تجربه کنید.
پزشک داروهای ضد درد تجویز می‌کند و سپس ، برنامه‌ای برای قطع تدریجی داروها به شما
ارائه می‌دهد. ریزوتومی حدود ۸۰ درصد از بیماران مبتلا به نورالژی سه قلو را تسکین می‌دهد، اما
این یک راه حل موقت است که معمولاً یک تا سه سال طول می‌کشد تا زمانی که عصب دوباره
رشد کند. ریزوتومی، یک درمان جراحی توصیه شده برای بیماران مبتلا به نورالژی سه قلو
ناشی از مولتیپل اسکلروزیس (MS) است. این روش، یک نوع روش جراحی کم‌تهاجمی است
و می‌تواند با خیال راحت تکرار شود، زیرا احتمال بازگشت درد به دلیل پیشرفت ام اس بیشتر است.
جراحی رفع فشار میکروواسکولار (MVD)
جراحی رفع فشار میکروواسکولار (MVD)، به عنوان طولانی‌ترین درمان برای نورالژی عصب سه قلو ناشی
از فشردگی عروق خونی در نظر گرفته می‌شود و به حدود ۸۰ درصد از افراد با این تشخیص کمک
می‌کند. برای افرادی که از سلامت خوبی برخوردار هستند و می‌توانند جراحی و بیهوشی عمومی
را تحمل کنند و سبک زندگی آنها می‌تواند دوره نقاهت چهار تا شش هفته‌ای را داشته باشد، مناسب است.
هدف از جراحی MVD، جداسازی رگ خونی از عصب سه قلو با قرار دادن یک بالشتک ساخته شده از
تفلون بین آنهاست. جراح برشی در پشت گوش ایجاد می‌کند و قطعه کوچکی از جمجمه را برای
دسترسی به عصب سه قلو و رگ‌های خونی اطراف آن بر می‌دارد. سپس، جراح یک بالشتک را
در اطراف رگ خونی قرار می‌دهد تا دیگر روی عصب فشرده یا ساییده نشود. این جراحی دو
تا سه ساعت طول می‌کشد و بیماران می‌توانند تا چند روز را برای بهبودی و مشاهده در
بیمارستان بگذرانند.
تسکین درد با MVD سریع است اما فوری نیست. خطرات این جراحی شامل نشت مایع مغزی
نخاعی، کاهش شنوایی (در صورت آسیب دیدن عصب شنوایی) و بی‌حسی صورت است
که ممکن است در برخی موارد ادامه یابد.
در موارد نادر، خونریزی، عفونت، تشنج و فلج ممکن است. در برخی از افراد تحت درمان
با جراحی MVD، درد نورالژی عصب سه قلو ممکن است به دلیل رشد مجدد عروق خونی
عود کند. اگر این اتفاق بیفتد، پزشک به شما در انتخاب گزینه‌های دیگر کمک می‌کند.
روش MVD به ندرت تکرار می‌شود.
جمع بندی
به طور کلی، هیچ درمان قطعی برای نورالژی عصب سه قلو وجود ندارد، اما هر یک از
درمان‌های گفته شده می‌تواند به بهبود علائم شما کمک کند. برخی از انواع نورالژی
با گذشت زمان بهبود می‌یابند. تحقیقات بیشتری برای ایجاد درمان‌های بهتر برای
نورالژی در حال انجام است.
به طور کلی، مجموعه سلامت ایرانیان شامل کلینیکها و بخش های درمانی :
کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان باشگاه بدنسازی ایرانیان کلینیک لاغری و زیبایی ایرانیان استخر آب درمانی ایرانیان فروشگاه اینترنتی محصولات طبی و پزشکی
فیزیوتراپی ایرانیان ، طی سال ها فعالیت همیشه در تلاش است تا خدمات زیر را ارائه نماید.
الکتروتراپی ، تکارتراپی ، مگنت تراپی ، فیزیوتراپی ورزشی ، لیزرتراپی ( لیزر پرتوان ) ، اولتراسوند US ، فیزیوتراپی کمر ، فیزیوتراپی زانو ، فیزیوتراپی دست ، فیزیوتراپی گردن ، فیزیوتراپی سکته مغزی ، فیزیوتراپی پارکینسون ، فیزیوتراپی پا ، فیزیوتراپی درد پاشنه پا ، فیزیوتراپی خارپاشنه ، فیزیوتراپی ACL ، فیزیوتراپی کف لگن ، فیزیوتراپی بارداری ، فیزیوتراپی کودکان ، ماساژ درمانی ، باشگاه ورزشی ، آب درمانی و …