درمان دیسک کمر یکی از سخت ترین بیماری های ستون فقرات است که می توان آن را درمان کرد .دیسک کمر یا lumbar disc hernistion یکی از مشکلاتی است که می تواند درد زیادی با خود همراه داشته باشد .برای آشنایی بیشتر با راه های درمان دیسک کمر با فیزیوتراپی ایرانیان ، فیزیوتراپی خوب اصفهان همراه باشید .
در ستون فقرات بدن انسان بین مهره های کمری استخوانی بالشتک ها یا صفحاتی از جنس غضروف قرار دارند که به آن ها دیسک گفته می شود . وظیفه اصلی دیسک ها در ستون فقرات بدن انسان ضربه گیر بودن آن است . به بیان ساده تر فشار هایی که به ستون فقرات وارد می شود را دیسک جذب می کند . از وظایف دیگر دیسک کمر می توان به کمک به بهبود حرکت بین مهره ها اشاره کرد .
در کمر افراد ساختار ژله ای شکلی وجود دارد که عمدتا از آب و کمی پروتئین است . درمان دیسک کمر در حقیقت به وضع فتق دیسک کمر اطلاق می شود .بیرون آمدن ماده ژله ای داخل دیسک کمر ، عصبی که از کنارش رد می شود را تحریک می کند .
به این مشکل پارگی دیسک کمر نیز می گویند . در بسیاری از موارد دیسک کمر و سیاتیک به نوعی مطرح کننده یک بیماری هستند.مجموعه چند ریشه عصب که توسط دیسک های کمر تحریک می شوند، موجب تحریک عصب سیاتیک ناشی از دیسک کمر شده که به آن درد سیاتیکی می گویند.
شدت این بیماری در گروه مردان و زنان یکسان است و این گونه نیست که در گروه خاصی بیشتر شدت داشته باشد . بعضی از منابع معتقدند فتق دیسک کمر در مردان ۳۰ تا ۵۰ ساله بیشتر دیده می شود . امروزه متأسفانه در کلینیک ها جوانان در رده سنی ۱۶ تا ۲۰ سال هم دیده می شود و با کاهش سن ابتلا به کمر درد مواجه هستیم .
علائم دیسک کمر
- علائم اولیه دیسک در اغلب افراد ضعف عضلات ناحیه کمر و شکم است . به دنبال آن دیسک ضعیف شده و در یک حادثه جابجا می شود .دیسک بافشار به اعصاب موجب بروز کمر درد ، درد ساق پا و ران می شود .
- درد موضعی در ناحیه کمر البته در بسیاری از بیماران ممکن است وجود نداشته باشد .
- از مهم ترین علائم دیسک کمر درد انتشاری در پاها است . ۳۰ نوع علامت در خصوص دیسک کمر در پاها وجود دارد بنابراین علائم آن متغیر است .
- احساس سوزش عضلانی
- دیسک کمر همیشه موجب کمر درد نمی شود.دربرخی موارد مزمن ممکن است اصلا کمر درد نداشته باشید و فقط درد باسن ، درد ساق و کناره پا شما را اذیت کند .
- بی حسی و ضعف عضلانی
- احساس خواب رفتگی و مور مور شدن در پاها
- احساس ناتوانی یا گرفتگی در پاها و خصوصا درد پشت زانوها
علائم دیسک کمر شدید
از علائم دیسک کمر شدید می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- درد شدید کمر
- بی حسی و بی قوتی پاها
- کاهش تمایل جنسی
- اختلالات ادراری مانند کاهش یا تند شدن ادرار
- درد و خشکی صبحگاهی
دیسک کمر خفیف و متوسط هم می توانند علائم زیر را ایجاد کنند .
عوامل تأثیر گذار در ایجاد دیسک کمر
از علت های کلی دیسک کمر می توان به فشار ناگهانی یا تدریجی اشاره کرد . فشار های ناگهانی شدید مانند زمین خوردن ، بلند کردن جسم سنگین می توانند به احتمال زیاد موجب دیسک کمر شوند .علت دیسک کمر در سنین جوانی همین فشار های ناگهانی است . از فشار های تدریجی می توان به نشستن طولانی مدت اشتباه پشت میز اشاره کرد .
هنگامی که فرد به سمت جلو خم می شود یا تنه را به یک سمت می چرخاند دیسک های کمر نیز بیشتر به سمت عقب فشرده می شوند . زمانی که فرد به طور مکرر به جلو خم می شود یا بارها با چرخش تنه مواجه می شود احتمال فتق دیسک افزایش می یابد .فشار های تدریجی معمولا در سنین بالاتر رخ می دهد .
راه های تشخیص دیسک کمر
بسیاری از بیماران می پرسند چگونه می توان دیسک کمر را تشخیص داد ؟ راه هایی که برای تشخیص دیسک کمر وجود دارد عبارت است از :
- تست MRI
- تست نوار عصب و عضله
- انجام معاینه توسط پزشک . در این معاینه پزشک از بیمار می خواهد دراز بکشد و پاهای خود را عمودی بالا ببرد . از مهم ترین معاینات تشخیص دیسک کمر می توان به : تست SLR ، معاینه انگشت شست ، توانایی راه رفتن روی پنجه و پاشنه اشاره کرد .
- میلوگرام و پرتونگاری : استفاده از این روش ها خیلی رایج نیست .
درمان دیسک کمر
روش های زیادی برای دیسک کمر وجود دارد که از مرسوم ترین آن ها می توان به فیزیوتراپی ، ورزش ، استفاده از داروهای گیاهی ، لیزردرمانی ، کمربند طبی اشاره کرد .
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی و توان بخشی در بهبود دیسک کمر بسیار مؤثر است . برای درمان دیسک کمربدون جراحی احتمال زیادی وجود دارد پزشک چند جلسه فیزیوتراپی برای بیمار در نظر بگیرد . پس از معرفی بیمار برای درمان دیسک به فیزیوتراپ ، او برنامه خاص دیسک کمر را آغاز می کند . در این برنامه اهداف درمان و شرایط کنونی بیمار تحت معالجه نیز در نظر گرفته می شود . با افزایش آمادگی جسمی فرد آسیب دیده و نیاز های وی برنامه درمانی نیز تغییر می کند .
از درمان هایی که در فیزیوتراپی برای درمان دیسک کمر انجام می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد :
درمان غیر فعال
در درمان غیر فعال بیمار یا مشارکت ندارد یا مشارکت خیلی کمی دارد . کارشناس فیزیوتراپی در این مرحله ماساژ درمانی ، دیسک کمر ، کشش و اولتراسوند جهت درمان دیسک انجام می دهد .
درمان فعال
در این مرحله از بیمار خواسته می شود جهت افزایش انعطاف ، قدرت ، هماهنگی و تعادل ، تمرینات درمانی خاصی انجام دهد تا در درمان بدون جراحی مؤثر واقع شود .
زیست مکانیک
در مرحله زیست مکانیک اصلاح وضعیت اندامی و شیوه صحیح و ایمن حرکت دادن بدن آموزش داده می شود تا خود فرد بتواند در درمان دیسک کمرش مؤثر باشد .