مؤثرترین راه درمان کوفتگی عضلانی (کبودی)
کوفتگی عضلانی، نوعی آسیب بافت نرم است. نام دیگر این آسیب، کبودی است. کوفتگی عضلانی، بسیار شایع است. در واقع، آنها دومین آسیب عضلانی مرتبط با ورزش پس از کشیدگی هستند. کبودیها معمولاً جزئی هستند و به سرعت بهبود مییابند و نیازی به تغییر در سطح فعالیت شما ندارند. در موارد نادر، کوفتگی عضلانی میتواند به اندازه کافی شدید باشد که باعث آسیب بافت عمیقتر شود. بهبودی از چنین کوفتگی شدید میتواند چندین هفته طول بکشد.
کوفتگی عضلانی معمولاً نتیجه یک ضربه مستقیم به بدن است. با این حال، برخی از افراد به راحتی کبود میشوند و ممکن است در اثر ضربههای نسبتاً جزئی نیز دچار کبودی شوند. آنها ممکن است متوجه تغییر رنگ پوست شوند یا بدون اینکه آسیبی را به خاطر بیاورند، نشانههایی از کبودی را بر روی بدن خود مشاهده کنند. کوفتگی عضلانی به ندرت به اورژانس نیاز دارد؛ اما هر زمان که فردی دچار ضربه شدید شد، باید به دنبال مراقبتهای پزشکی اورژانسی باشد.
چگونه عضلات دچار کبودی میشوند؟
عضلات کبود شده اغلب در نتیجه یک نیروی بیحرکت یا ضربه وارد شده به بدن شما هستند. این نوع آسیب بیشتر در ورزشهای تماس مستقیم دیده میشود. همچنین عضلات در اثر سقوط شدید یا برخورد با سطح سخت، دچار کبودی میشوند. هنگامی که با یک جسم سخت یا شخص دیگری برخورد میکنید، ضربه، فیبرهای عضلانی و بافت همبند زیر پوست شما را خرد میکند. با این حال، پوست شما از ضربه نمیشکند. آسیب به فیبرهای عضلانی شما میتواند باعث خونریزی در زیر پوست و تجمع در ناحیه آسیبدیده شود.
این اغلب منجر به کبودی دردناک میشود. کبودی عضله معمولاً باعث آسیب به عضله آسیبدیده نمیشود. به همین دلیل، ورزشکاران از نظر فیزیکی قادر به بازی با کبودی خفیف هستند. در موارد شدیدتر، ورزشکاران ممکن است مجبور به استراحت و محدود کردن فعالیت بدنی شوند تا زمانی که عضله آنها به طور کامل بهبود یابد. این به جلوگیری از آسیب جدیتر کمک میکند. به غیر از ورزشکاران، افراد در معرض خطر نیز افراد مسن هستند.
عضله کبود شده چه حسی دارد؟
شایعترین علائم ناشی از کبودی عضله، درد است. درد معمولاً در ناحیه آسیبدیده موضعی است. علاوه بر درد، علائمی که ممکن است همراه با یک عضله کبود باشد، عبارتاند از:
- تغییر رنگ
- ورم
- تشدید درد در روزهای پس از آسیب
- تحرک محدود
اگر آسیب شما شدیدتر باشد، ممکن است استخوان شکسته یا اندامهای داخلی آسیب دیده باشد. خونریزی یا تورم زیر پوست شما نیز میتواند باعث شوک شود. اگر علائم شما بدتر شد یا اگر آسیبدیدگی شما هیچ نشانهای از بهبود را نشان نداد، به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید. صدمات جدی عضلانی بدون درمان میتواند منجر به عوارض پزشکی شود. دو مورد از عوارض شایعتر عبارتاند از:
- سندرم کمپارتمان: اگر به دلیل آسیب دیدگی دچار خونریزی داخلی شوید، فشار میتواند باعث تورم بافت شما شود. این یک وضعیت دردناک و خطرناک است که میتواند جریان خون را به سلولهای عضلانی و عصبی شما کاهش دهد و منجر به مرگ بافتها و حتی از دست دادن احتمالی اندام شود.
- میوزیت استخوانی: کبودی عمیق عضله یا ضربه مکرر به همان عضله میتواند باعث سفت شدن بافت های عضلانی و تشکیل استخوان شود. این عارضه میتواند به طور خطرناکی بر دامنه حرکتی شما تأثیر بگذارد.
کوفتگی عضلانی چگونه درمان میشود؟
اکثر کوفتگیهای استخوان، ماهیچه، پوست و غضروف نیازی به درمان پزشکی ندارند. در عوض، استفاده از چندین روش در خانه میتواند به کاهش درد و تورم و همچنین تسریع بهبودی کمک کند:
- استراحت: به ناحیه آسیب دیده استراحت دهید. از انجام ورزش یا حرکات کششی خودداری کنید، مگر اینکه پزشک پیشنهاد دیگری داده باشد. گاهی اوقات، آنها ممکن است پیشنهاد کنند که ناحیه آسیبدیده را با یک آتل، بیحرکت کنید. اگر جراحت بسیار دردناک است، مرخصی از محل کار یا مدرسه را در نظر بگیرید.
- کمپرس یخ: میتواند به کاهش تورم و درد کمک کند. سعی کنید هر بار ۲۰ دقیقه یک کیسه یخ روی آن ناحیه قرار دهید و بین هر بار گذاشتن کیسه یخ، ۲۰ دقیقه استراحت کنید.
- فشردهسازی: ناحیه موردنظر را فشرده کنید تا تورم و درد آن کاهش یابد. برای انجام این کار، آن را به آرامی در یک باند بپیچید. البته نباید به قدری محکم باشد که دردناک باشد، باعث بیحسی شود یا آثار عمیقی در پوست باقی بگذارد.
- ناحیه آسیب دیده را بالاتر از قلب قرار دهید. این میتواند به تورم و درد کمک کند. چند بالش انباشته روی تخت میتواند به خوبی این کار را برای شما انجام دهد.
کوفتگی اندام
کوفتگی اندام ممکن است نیاز به درمان جدیتر از جمله بستری شدن داشته باشد. ممکن است پزشک برای ترمیم آسیب یا توقف خونریزی نیاز به جراحی داشته باشد. نظارت مداوم بر علائم حیاتی نیز ممکن است مفید باشد، به ویژه پس از کوفتگی کلیه یا ریه. یک فرد به دلیل آسیب ناشی از یک حادثه مانند تصادف رانندگی، نزاع یا سقوط از ارتفاع زیاد، باید به پزشک خود مراجعه کند. اگر درد شدید باشد یا آسیب به خودی خود ظرف چند روز از بین نرود، انجام این کار به ویژه مهم است. افراد مبتلا به اختلالات خونریزی مانند هموفیلی یا پلاکت پایین، یا اختلالات ایمنی مانند HIV یا ایدز، باید به دنبال هر آسیبی که باعث خونریزی شود، به پزشک مراجعه کنند.
تأثیر توانبحشی بر درمان آسیب ناشی از کوفتگی عضلانی
مسیر توانبخشی برای کوفتگی شما بستگی به این دارد که دقیقاً چه زمانی به فیزیوتراپیست خود مراجعه کنید. هر چه زودتر بتوانید برای دیدن درمانگر خود مراجعه کنید، آنها بیشتر میتوانند کمک کنند. درمانگر شما با شما صحبت خواهد کرد که چقدر به استراحت نیاز دارید و چه میزان فعالیت میتوانید برای بهبود کوفتگی خود انجام دهید. استراحت لزوماً به این معنا نیست که اصلاً هیچ کاری انجام ندهید. استراحت یعنی کاهش نسبی در فعالیتهایی که به طور معمول انجام می دادید یا حداقل فعالیتهایی که میدانید عضله کوفتگی شما را تحریک میکند. همانطور که گفته شد، مقداری کشش و حرکت ملایم عضله کوفتگی نیز به خارج شدن مایع از بافت آسیب کمک میکند و به بافت اسکار تازه تشکیل شده اجازه میدهد تا در جهت صحیح قرار گیرند.
درمانگر شما در مورد میزان استراحت شما صحبت خواهد کرد و تمرینات کششی و تقویتی مناسب را برای مرحله بهبودی شما تجویز خواهد کرد. اگر به تازگی آسیب دیده اید، ممکن است فقط از شما خواسته شود که به آرامی، عضله را در دامنه حرکتی کامل خود حرکت دهید و برای سفت کردن ایزومتریک عضله تلاش کنید (عضله را بدون حرکت دادن مفصل واقعی در نزدیکی آن فشار دهید و سفت کنید). برخی از کوفتگیهای شدید ممکن است نیاز به استراحت کامل برای مدت کوتاهی داشته باشند. حداقل حرکت در این مدت باعث میشود که روند بهبودی بدون ایجاد درد یا آسیب بیشتر آغاز شود.
به کارگیری تمرینات تهاجمیتر در صورت بهبودی نسبی
اگر آسیب شما در حال حاضر به خوبی در مسیر بهبودی است، درمانگر شما ممکن است کشش تهاجمیتری به نام کشش پویا را تجویز کند. کشش پویا برای آمادهسازی عضلات شما برای حرکات تکراری و تهاجمیتر موردنیاز برای فعالیتهای روزمره و ورزش استفاده میشود. کشش پویا شامل حرکت دادن اندامهای خود به طور مکرر و با سرعت کنترل شده در دامنه حرکتی انتهایی آنهاست، به طوری که عضلات در کشش کامل قرار بگیرند. ممکن است از شما خواسته شود که بپرید، چمباتمه بزنید، یا اندام یا تنه خود را به صورت تهاجمی و سریع، حرکت دهید تا عضلهای را که دچار کوفتگی شده است، برای بازگشت به حرکات تکراری که با زندگی روزمره یا ورزش همراه است، آماده کنید.
مجدداً، بسته به اینکه پس از مراجعه به فیزیوتراپی چقدر طول درمان آسیب شما است، درمانگر شما ممکن است از کمپرس یخ استفاده کند یا نکند. اگر به تازگی دچار کوفتگی شدهاید ( در ۴۸ ساعت گذشته)، استفاده از یخ برای کاهش تورم غیرضروری و آسیب ثانویه به بافتهای اطراف آسیب اصلی، ضروری است. حتی اگر آسیب بیش از چند روز پیش رخ داده باشد. در صورتی که آسیب چند هفته قبل رخ داده باشد یا طولانیمدت باشد، درمانگر شما ممکن است استفاده از گرما را در ناحیه آسیب دیده پیشنهاد دهد. گرما، زمانی که در مرحله مناسب اعمال شود، میتواند به کاهش درد و بهبودی کمک کند. ترکیبی از یخ و گرما نیز ممکن است کمک کند. فیزیوتراپیست شما میتواند در مورد بهترین زمان استفاده از یخ یا گرما برای آسیبدیدگی فردی توصیههای خاصی ارائه دهد و میتواند بهترین زمان برای روشن نگه داشتن یخ یا گرما در طول هر جلسه به شما توصیه کند.
تأثیر فشردهسازی بر کاهش درد و تورم ناشی از کوفتگی عضلانی
اگر کوفتگی شما در ناحیهای است که به راحتی میتوان از پوشش فشاری روی آن استفاده کرد (به عنوان مثال: ساق پا، ساعد، ران)، درمانگر به شما توصیه میکند که آن ناحیه را فشرده کنید. فشرده کردن آسیب با نوعی پوشش در تحقیقات فعلی به عنوان یکی از مهمترین کارهایی که میتوان انجام داد، به ویژه در مراحل اولیه بهبودی، ظاهر شده است. فشرده کردن ناحیه آسیب دیده میتواند تورم و کبودی اضافی در ناحیه آسیب دیده را محدود کند و به مهار ناحیه آسیب ثانویه کمک کند.
مقداری تورم ناشی از آسیب برای رخ دادن روند بهبودی، لازم است، اما تورم بیش از حد میتواند به سلولهای اطراف آسیب برساند و ماهیچههای موضعی را از عملکرد خوب بازدارد. اگر ناحیه آسیب دیده پس از پیچیدن، دردناکتر میشود یا اگر احساس میکنید بیش از حد منقبض شده است، ضروری است که پوشش را بردارید و دوباره آن را کمی شلتر ببندید. درمانگر شما همچنین ممکن است استفاده از نوارچسب درد (حتی از همان مراحل اولیه بهبود کوفتگی شما) را به منظور افزایش فشار و محدود کردن تورم و کبودی توصیه کند.
تأثیر بالا بردن ناحیه آسیبدیده بر روند بهبودی
در صورت امکان، بالا بردن ناحیه آسیب دیده، به تخلیه هر یک از تورمهای مربوط به آسیب شما کمک میکند. بدیهی است که برخی از نواحی باعث ایجاد کوفتگی میشوند که به راحتی نمیتوان آنها را بالا برد، اما اگر ناحیهای در اندامهای شما آسیب دیده است، ارتفاع میتواند به نیروی جاذبه کمک کند تا تورم و کبودی را به سمت قلب شما برگرداند تا بتواند مایع را دوباره به گردش درآورد. به عنوان مثال، اگر کوفتگی روی ران یا ساق پا بود، میتوانید روی کاناپه دراز بکشید و بالشها را برای قرار دادن پای خود، روی هم قرار دهید، یا روی زمین دراز بکشید و پای خود را روی کاناپه قرار دهید. بالا بردن اندام فوقانی برای مدت طولانی سختتر است، اما حتی اگر بتوانید در صورت امکان به سطح اندام با قلب خود استراحت دهید، به بهبود کوفتگی شما کمک میکند.
در صورتی که ناحیه آسیب دیده در ارتفاع قرار نگیرد، نیروی جاذبه، تورم را به سمت پایین به اندام شما میکشد و بدن شما باید برای خارج کردن مایعات فقط به عمل پمپاژ ماهیچههای شما تکیه کند. از آنجایی که ماهیچههای شما به دلیل آسیبدیدگی، به اندازه کافی یا سخت کار نمیکنند، این روند برای از بین بردن تورم و کبودی میتواند کند باشد. نیروی گرانش همان دلیلی است که گاهی اوقات در ناحیهای کبود میشود که به نظر میرسد ارتباطی با ناحیه آسیب دیده اولیه ندارد (گرانش تورم را به سمت پایین میکشد). به عنوان مثال، دیدن کبودی مچ پا پس از آسیب یا جراحی لگن یا زانو، یا کبودی در پشت ران زمانی که آسیب اولیه در بالای ران باشد، غیرمعمول نیست.
سایر درمانها برای تسریع بهبودی کوفتگی عضلانی
علاوه بر استراحت، یخ و یا گرما، فشردهسازی و قرار دادن اندام آسیب دیده در ارتفاع، فیزیوتراپیست شما ممکن است از انواع روشهای دیگر برای تسریع بهبودی برای کوفتگی شما استفاده کند. تکنیکهایی مانند ماساژ یا کشش ممکن است مفید باشد یا روشهای الکتریکی مانند اولتراسوند، تحریک عضلانی، لیزر یا جریان تداخلی (IFC). اگر کوفتگی شدید اندام تحتانی یا نیمتنه خود دارید، فیزیوتراپ شما میتواند عصا را در صورت نیاز توصیه کند و نحوه استفاده از آنها را به شما آموزش دهد. استفاده از عصا باید ادامه یابد تا زمانی که آسیب شما به اندازه کافی بهبود یابد تا بتوانید بدون لنگیدن در هنگام عدم استفاده از وسیله کمکی برای راه رفتن، راه بروید.
چه موقع میتوانید به فعالیتهای ورزشی بازگردید؟
زمانی که قدرت، حرکت و استقامت کامل خود را به دست آوردید، ممکن است بتوانید به ورزشهای تماسی بازگردید. هنگامی که پزشک و مربی ورزشی شما توافق میکنند که شما آماده بازگشت به بازی هستید، ممکن است از شما بخواهند که از یک وسیله محافظ سفارشی برای جلوگیری از آسیب بیشتر به ناحیهای که کوفتگی داشته است استفاده کنید. بسته به نوع ورزش خود، ممکن است بالشتک مخصوصی از مواد سفت یا نیمه سفت تهیه کنید. وقتی ضربههای مستقیم اجسام بینقص به بدن شما وارد میشود، این لایه، نیروی ضربه را پخش میکند. بنابراین نیاز است تا از یک سری از وسایل محافظتی برای جلوگیری از کوفتگی به همراه داشته باشید.
کلینیک مجهز و تخصصی فیزیوتراپی ایرانیان
انتخاب یک مرکز فیزیوتراپی مجهز و تخصصی برای انجام درمان های فیزیوتراپی می تواند نتایج حاصل از درمان را به طور قابل توجهی تقویت نماید. کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان اصفهان با سرپرستی دکتر مهدی صدیقی، فیزیوتراپیست مجرب و شناخته شده، تمامی خدمات مرتبط با فیزیوتراپی برای اختلالات مختلف مانند بی اختیاری ادرار را به بیماران ارائه می دهد. برای اطلاع از نحوه مراجعه به این مرکز می توانید به قسمت تماس با ما در همین وبسایت مراجعه نمایید.
سلام و خداقوت. در شکسنگی ساعدپا که پا متورم شده، در روش فشردگی برای کاهش این تورم چه مقدار زمان پا باید بسته شود و چه مقدار زمان استراحت داده و باز شود و دوباره بسته شود ؟
سلام و احترام
به فیزیوتراپی ایرانیان مراجعه کنید تا توسط پزشک کلینیک به صورت رایگان معاینه شوید
من چهارماه پیش خوردم زمین پام خیلی دردگرفت وخیلی کبودشدامابعدچندوقت کبودی برطرف شدودردی هم حس نمیکردم راحت هم میتونم راه برم ولی جای ضربه وقتی دست میزنم ای توده سفت حس میکنم ک دردهم نداره چکارکنم ممنون میشم جواب بدین
سلام. من زمین خوردم و دست راستم از شانه تا آرنج به شدت درد دارم ولی شکر خدا نشکسته یا ترک نخورده . ولی بحدی درد دارم که قدرت بالا بردن دست را ندارم انکار که دستم به کتفم چسبیده چه درمانی میتوانم داشته باشم تا زودتر خوب بشوم.
سلام. من حدود ۱۰روز پیش توی تصادف یه ضربه به قسمت وسط ساق پام وارد شد. عکس گرفتم شکستگی نداشتم. چن روز استراحت کردم دردم کم شد ولی یه روز به اجبار پیاده روی کردم شدت گرفت درد پام. البته الانم وقتی پامو میزارم زمین درد نداره وقتی خوابیده یا نشسته پانو جابجا میکنم رگ روی مچ پام و یا ماهیچه قسمت راست ساق پام درد میکنه. اگه ممکنه راهنمایی کنین